Rectal exam
มีคนเคยถาม : ทำไมเวลาหมอสงสัยว่าคนไข้เป็นไส้ติ่งอักเสบ
แล้วต้องใช้นิ้วตรวจก้นด้วย
การใช้นิ้วตรวจทวารหนักเรียกเป็นภาษาทางการแพทย์ว่า
DRE (Digital rectal examination) ครับ
หรือทั่วไปหมอก็จะพูดว่าพีอาร์(PR = per rectum)
คือ การใช้นิ้วชี้ใส่เข้าไปในrectum(ไส้ตรง)โดยผ่าน
anus(รูทวารหนัก)
เป็นวิธีการตรวจร่างกาย(physical examinations)
ที่ไม่ใช่แค่การตรวจดูต่อมลูกหมากเท่านั้นครับ
หรือถ้าเป็นเมืองนอก..หมออาจจะพูดกันเองว่า
"do the rectal" หมายถึง "do the rectal exam"
DRE = PR = Rectal exam
คนไข้ที่สงสัยว่าจะมี surgical conditions(ภาะโรคทางศัลยกรรม)
ส่วนใหญ่มักเคยถูกตรวจ PR
ส่วนการตรวจภายในของหมอสูตินรีเวชนั้นเรียกว่า พีวี (PV = per vagina)
โดยวิธีการ(คร่าวๆ) คือ จะเริ่มจากการใช้นิ้วชี้ค่อยๆขยายanusเพื่อให้ผู้ป่วยไม่เจ็บมากโดยจะใช้เวลาสักประมาณครึ่งนาที แล้วจึงค่อยthrustนิ้วชี้เข้าไปในrectum เพื่อตรวจอวัยวะที่อยู่ในอุ้งเชิงกราน(pelvis)
การตรวจ DRE บอกอะไรได้มากกว่าการดูต่อมลูกหมากครับ
ตัวอย่าง clinical manifestations ที่มักถูกตรวจ PR
1. สงสัยภาวะต่อมลูกหมากโต(Benign prostatic hyperplasia หรือ BPH)/
ภาวะต่อมลูกหมากอักเสบ(Prostatitis)
2. สงสัยไส้ติ่งอักเสบ
ไส้ติ่งของคนเราในทางกายวิภาค จะมีหลายแบบ(anatomical variations)
โดยแบบที่ไส้ติ่งไปอยู่ด้านหลังของลำไส้ใหญ่ส่วนต้น(cecum)
จะเรียกว่า "retrocecal type" ถ้าหากมีการอักเสบมักจะตรวจร่างกาย
ทางหน้าท้องไม่เจอการกดเจ็บหรือที่เรียกว่า abdominal tenderness/rebound tenderness
การตรวจPRอาจจะสามารถตรวจเจอได้
3. คนไข้ที่มาด้วยปัญหาถ่ายเป็นเลือด(hematochezia) หรือ
LGIB(lower GI bleeding) แล้วสงสัยว่าจะมีเนื้องอกที่ไส้ตรง(rectum)
4. ผู้ป่วยอุบัติเหตุที่สงสัยว่ามี การบาดเจ็บของไขสันหลัง
5. การตรวจ PV + PR ใน case : Cervical cancer(มะเร็งปากมดลูก)
เพื่อทำ clinical staging(บอกระยะของมะเร็ง)
No comments:
Post a Comment